Η ελληνική μεταναστευτική πραγματικότητα { No 1}

Τα μεταναστευτικά δεδομένα στην Ελλάδα


Οι μετανάστες στην Ελλάδα αποτελούν για δυο σχεδόν δεκαετίες μια πραγματικότητα.
Ο αριθμός των νόμιμων ανέρχεται σήμερα σε 510.000, ενώ αυτός των παράνομων, σύμφωνα με έναν αισιόδοξο υπολογισμό, σε 210.000 και, με έναν απαισιόδοξο, σε μισό εκατομμύριο.
Στις αρχές της δεκαετίας του `90 ο κύριος όγκος των εισερχομένων μεταναστών στην Ελλάδα προέρχονταν κυρίως από τις όμορες βόρειες Βαλκανικές χώρες ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης του ανατολικού μπλοκ και των επερχόμενων πολιτικοκοινωνικών και οικονομικών αλλαγών. Για τους μετανάστες αυτούς η Ελλάδα αποτελούσε τον τελικό προορισμό, μια γείτονα χώρα με μικρό
οικονομικό και ψυχολογικό κόστος μετακίνησης και πιθανής επαναπροώθησης. Τα δεδομένα αυτά έδιναν ένα ψυχολογικό και ένα πραγματικό πλεονέκτημα στην κοινωνική τους ένταξη, ενώ ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας έδινε τη δυνατότητα σχετικά εύκολης εξεύρεσης εργασίας. Από τις αρχές, όμως, της τρέχουσας δεκαετίας, και κυρίως κατά τα τελευταία χρόνια, τα μεταναστευτικά δεδομένα στην Ελλάδα άλλαξαν άρδην. Τα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα
έρχονται πλέον από τα ανατολικά σύνορα της χώρας και κυρίως από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράκ και την Ινδία. Οι μετανάστες αυτοί συγκεντρώνουν τα εξής χαρακτηριστικά: έχουν πρόθεση να χρησιμοποιήσουν την Ελλάδα ως χώρα διέλευσης, έχουν δαπανήσει ένα σημαντικό ποσό για να χρηματίσουν δουλεμπορικά κυκλώματα, έρχονται επί το πλείστον χωρίς την οικογένειά τους, εργάζονται περιστασιακά κάτω από δυσμενείς όρους και συνθήκες, είναι φορείς ενός τελείως
διαφορετικού πολιτισμού και, τέλος, για κάποιους από αυτούς η επιστροφή είναι απαγορευτική λόγω των διώξεων που έχουν υποστεί.
Η διαφοροποίηση των χαρακτηριστικών των σύγχρονων μεταναστών σε σχέση με τους παλαιότερους είναι σημαντικό να τονιστεί καθώς οι πρώτοι είναι διατεθειμένοι να θέσουν σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή τους προκειμένου να επιτύχουν το στόχο τους. Επιπλέον, η οικειοθελής αποχώρηση που διατάσσεται με την επίδοση της απόφασης απέλασης τις περισσότερες φορές δεν υλοποιείται, η ένταξη στον κοινωνικό ιστό της χώρας τους αφήνει αδιάφορους, ενώ η ανασφάλεια
που πηγάζει κυρίως από το φόβο ματαίωσης του σκοπού τους και από τη μη εξοικείωση με ένα ξένο περιβάλλον, τους ωθεί στη συγκέντρωσή τους σε ομάδες με αποτέλεσμα τη δημιουργία παράλληλων κοινωνιών μέσα στην ίδια πόλη (φαινόμενο Αγίου Παντελεήμονα, Γερανίου, Πάτρας). Η οικονομική κρίση έχει καταστήσει δυσχερέστερη τη σκληρή γι’ αυτούς μάχη επιβίωσης με αποτέλεσμα να βιοπορίζονται είτε αποδεχόμενοι εξευτελιστικές αμοιβές και συνθήκες εργασίας είτε στρεφόμενοι στο παρεμπόριο και σε κάθε μορφής παράνομη δραστηριότητα.
Η μεταναστευτική πολιτική της Ελλάδας διαμορφώνεται από τις εξελίξεις στο χώρο της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής και από τη βούληση της ελληνικής κυβέρνησης να λάβει αποφάσεις και πρωτοβουλίες οι οποίες θα δίνουν λύσεις στα προβλήματα που δημιουργεί η συμβίωση μεταναστών με την αμιγώς ελληνική κοινωνία. Σε επίπεδο ΕΕ ο έλεγχος των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών των εισερχόμενων στο ευρωπαϊκό έδαφος αλλοδαπών αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα των 27 κρατών μελών. Για να επιτευχθεί ο στόχος της ελεγχόμενης μετανάστευσης, οι ευρωπαίοι εταίροι ενισχύουν την επιτήρηση των συνόρων μέσω της Frontex ενώ παράλληλα υιοθετούν οδηγίες προκειμένου να αποθαρρύνουν την έλευση μεταναστών και να απομακρύνουν όσους βρίσκονται χωρίς άδεια στο
έδαφός τους (Οδηγία για την εναρμόνιση των διαδικασιών επιστροφής των υπηκόων τρίτων χωρών, Οδηγία για την επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες που απασχολούν παράνομα διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών). Η υπογραφή του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, πέρα της επί ενός κειμένου καταγραφής των βασικών αξόνων μιας ενιαίας μεταναστευτικής πολιτικής, θέτει και ένα νέο στοιχείο: την απαγόρευση μαζικών νομιμοποιήσεων. Η απόφαση αυτή, σε συνάρτηση με την προαναφερόμενη Οδηγία για την επιβολήκυρώσεων σε όσους εργοδότες απασχολούν παράνομους μετανάστεςl5Β θα δημιουργήσει στις χώρες
της ΕΕ που δέχονται τις έντονες μεταναστευτικές πιέσεις την εξής πραγματικότητα: Oι παράνομοι μετανάστες, μη δυνάμενοι να εργαστούν και να νομιμοποιηθούν θα υποχρεωθούν να στραφούν σε κάθε μορφής παράνομη δραστηριότητα προκειμένου να επιβιώσουν. Το γεγονός αυτό θα οδηγήσει σε έξαρση της εγκληματικότητας, σε κοινωνικές εντάσεις, σε έκρηξη του ρατσισμού και της
ξενοφοβίας και σε πράξεις καταστολής από τις δυνάμεις επιβολής της Δημόσιας Τάξης
Στηνπερίπτωση της Ελλάδας, όπου ο αριθμός των εισερχόμενων παράνομων μεταναστών ανέρχεται σε ετήσια βάση σε 140.000 και των απελαθέντων στην καλύτερη περίπτωση σε 15.000, γίνεται
αντιληπτό ότι το φαινόμενο των πρόσφατων συμπλοκών στον Άγιο Παντελεήμονα και της διαρκούς κοινωνικής έντασης της Πάτρας θα αναπαραχθεί και θα κλιμακωθεί σε ένταση και σε άλλες πόλεις και γειτονιές..

{ Από το ΙΣΤΑΜΕ }